Het was ingewikkeld...

Mijn vader is als jong volwassene uitgezonden naar Nieuw Guinea.

In het begin van de jaren '60 van de vorige eeuw, moest hij vechten voor een strijd die de zijne niet was.

 

Tijdens deze oorlog (want dat was het) is hij beschadigd. Hij zag dingen die hij niet kon vergeten en waar hij nooit over wilde praten.

Hij kwam terug, ging werken, trouwde en kreeg een zoon.

Nooit ging hij naar een reünie of een bijeenkomst. Nooit zocht hij de hulp die hij nodig had.

 

Het heeft ons thuis nooit aan iets ontbroken. Mijn vader had een goede baan, waar hij (40 jaar lang) iedere dag trouw en op tijd verscheen. Hij vond het er vreselijk. Ook op het werk, was hij de man die veel collega's op negeren had staan, of door collega's werd genegeerd. Maar hij verdiende z'n centen en kon daarmee z'n gezin onderhouden.

Wat het met hem deed, om zo ongelukkig te zijn in het werk, was bijzaak.

Thuis regeerde moeder met harde hand. Zij bepaalde alles. Ook of er een biertje gedronken mocht worden. En dat mocht...op vrijdag en zaterdag. Afgepast ingekocht. Als die ouwe een biertje extra wilde, of door de weeks wat te vieren had, dan kon dat niet.

Na veel onderlinge strijd, waar ik dan getuige van mocht zijn, heeft hij het opgegeven. Hij dronk een slokkie op vrijdag en zaterdag. Verder niet.

Ik heb nooit begrepen, dat hij dat accepteerde... Maar goed, het was wat het was.

 

Dat de oorlog hem veranderd had, merkte ik als klein kind al.

Mijn vader was harder dan de andere vaders van klasgenoten of voetballertjes op de club. Hij kon zich enorm opwinden over onbelangrijke zaken. Vaak lag hij schreeuwend in z'n slaap dingen te verwerken. Hierdoor zag hij het belangrijke wel eens over het hoofd.

 

Geen 'Ik hou van je' of 'Ik ben trots op je'.

 

Als ik weleens thuiskwam na het stappen, dan zat hij huilend op de bank...

Dan vroeg ik wat er was en dan stopte hij het vlug weg. Dan deelden we nog een biertje en dan was het klaar.

 

Bij een ruzie binnen de familie, kon hij zo twee jaar wegblijven. Hij praatte nooit iets uit, gaf z'n frustraties niet aan, maar trok zich terug.

En als iemand dan weer toenadering zocht, dan werd er niet meer over gesproken... Dan was het goed en nam hij diegene een week mee op vakantie...

 

Hij heeft, zolang ik bewust leef, iedereen de deur gewezen. Soms dacht ik wel eens, dat ie bang was, dat mensen zouden breken met hem en dat hij ze dan maar een stap voor moest zijn.

 

Mijn vader heeft nooit gehuild over de dood van z'n eigen vader. Die stierf na een lang ziekbed. Omdat het er naar uitzag dat ondraaglijk lijden wel even kon duren, nam mijn vader een besluit en besprak met de behandelende artsen, dat het beter was dat mijn opa in slaap zou worden gebracht en uiteindelijk zou sterven.

Hij brak met z'n broer en een aantal jaar later zag hij zijn moeder ook niet meer.

 

De dochter van z'n broer bleek enige jaren later ook ernstig ziek. M'n vader werd gebeld door zijn tante. De manier waarop hij reageerde was schokkend.

'Ja vervelend, maar ik heb pijn aan m'n knie...hou me maar op de hoogte...'

Dat heb ik hem zwaar aangerekend en ik heb het hem ook laten weten.

 

M'n nichtje overleed enige tijd later op 15-jarige leeftijd. M'n vader heeft nooit de moed opgebracht om z'n broer te bellen... Iets wat ik tot de dag van vandaag niet snap.

 

Kort na de geboorte van mijn zoon, zat ik qua werk niet lekker. Ik besprak het met m'n vader en die had een kort en bondig antwoord: 'Je blijft zitten waar je zit... Dat heb ik ook gedaan.'

Ik keek 'm aan en zag dat verder praten geen zin had.

 

Ik vertelde hem enige tijd later, dat ik hulp had gezocht bij een psycholoog, om mijn problemen te bespreken. Hij vond dat belachelijk. Je hangt de vuile was niet buiten... Verder praten had wederom geen zin.

 

Hij was inmiddels met een mooie regeling vervroegd met pensioen en de tijd van genieten van het leven was daar. M'n vader had echter zelf besloten, dat hij niet meer kon lopen. Hij had een versleten knie. Hij kocht een rolstoel en wekelijks duwde ik hem naar de supermarkt en dan haalde hij wat fruit. De rest deed m'n moeder wel...

Maar een uitstapje, laat staan een vakantie zat er niet meer in.

 

Op de vraag, waarom hij niet een scootmobiel kocht (het geld was er echt voor), blafte hij me af... Hij wilde niet dat mensen dachten dat hij gehandicapt was.

Einde discussie...

 

In het jaar dat volgde gebeurden er een aantal dingen die er uiteindelijk toe hebben geleid, dat mijn vader aan mij liet weten geen behoefte meer te hebben aan verder contact. De telefoonverbinding werd verbroken en ik heb nog heel lang met de telefoon in mijn handen gestaan.

Een aantal dagen daarvoor werd ik 's avonds met gillende sirenes naar de hartbewaking gebracht. Ik wilde niet dat mijn ouders die avond naar het ziekenhuis zouden komen. Dat kon eventueel de volgende dag ook wel.

 

In de twee dagen dat ik opgenomen was, speelde er zich van alles af, waar ik geen weet van had. Eenmaal thuis vertelde m'n vrouw wat er was gebeurd. Ik zei dat ze het maar samen op moesten lossen, omdat ik genoeg had aan mezelf.

Dit zei ik ook tegen m'n ouders. 'Los het op, ik heb jullie allemaal nodig de komende tijd!'

 

Die oplossing kwam er niet. Het ging niet zoals mijn ouders wilden en mijn vader verbrak het contact. Met z'n enige kind en dus ook met z'n schoondochter en kleinkind. Wij waren de laatste in een lange rij van mensen, waar hij afscheid van nam.

Ik kon er met m'n hoofd niet bij... Zeker niet omdat ik nog niet wist wat er met mij aan de hand was. Ik had nog zo gezegd, dat ik ze nodig had.

 

M'n vader heb ik sinds die dag nooit meer gesproken. We woonden letterlijk 150 meter bij elkaar vandaan. Na ongeveer een jaar zijn we verhuisd.

Via oud-collega's, buren en anderen is er toen door mijn ouders geprobeerd om contact te leggen. Ik heb dat toen bewust geweigerd. Er was ruim een jaar overheen gegaan, waarin we niets meer hoorden.

Ik koos er voor om niet meer in zo'n positie te komen, waarbij dit nog eens kon gebeuren. Mijn zoon was inmiddels tweeënhalf jaar oud en het kon niet zo zijn, dat hij de ene week wel een opa had en de andere week niet. Om welke reden dan ook.

 

Ik ben vanaf de geboorte van m'n zoon bezig, om alles anders te doen. Ik zeg wel dat ik van 'm hou en dat ik trots op 'm ben. Ik moedig hem aan om zelf keuzes te maken en daar waar nodig kan hij bij me terecht voor wijze raad en advies.

Ik lijk op m'n vader. Hetzelfde gezicht, dezelfde houding bij het zitten en lopen...

Maar van binnen ben ik anders. Niet de makkelijkste hoor, ik heb heus mijn tekortkomingen, maar een andere vader en een andere echtgenoot.

 

Het verdriet en de pijn van mijn keuze, om geen contact meer te willen, neem ik voor mijn eigen rekening. Dat zit er en dat zal er altijd wel blijven.

Nu kan het niet meer...m'n vader overleed een paar jaar geleden.

De rouwkaart ontving ik op m'n werk, twee dagen na de crematie...

 

De oorlog in Nieuw Guinea heeft mijn vader beschadigd en dat heeft z'n weerslag gehad op veel in zijn leven.

 

Neem ik mijn vader iets kwalijk?

Jazeker, maar tot op zekere hoogte. Hij heeft gedaan, wat hij dacht dat goed was voor z'n gezin. Dat hij daarbij ook grote schade aanrichtte, kwam niet in hem op.

Ik denk ook niet dat het bewust ging. Het was meer de onmacht om met emoties om te gaan. Een gebrek aan het kunnen geven of in ieder geval uitspreken van liefde en trots. Het zou hem wellicht in zijn ogen zwak maken.

 

Wat ik hem wel ernstig kwalijk neem is dat hij niets meer van zich liet horen.

Niet aan mij, niet aan z'n schoondochter en z'n enige kleinkind. De pogingen van anderen, om een soort familiediner te organiseren, heb ik altijd een goedkoop rondje gevonden. We woonden een jaar lang lang op 150 meter van elkaar en hij had mijn nummer.

Dat hij dat niet heeft gedaan, heb ik een plek kunnen geven...

 

Hij nam afscheid van mij, van ons...

Ik heb, mede door de keuzes die ik later maakte, nooit afscheid van hem kunnen nemen. Dat ligt aan mij, dus dat kan ik alleen mezelf kwalijk nemen.

 

Het was ingewikkeld...voor hem en voor iedereen om hem heen.